Wat houdt het ONA-examen in?

Voorbereidende fase: heel belangrijk

De Nederlandse overheid wil dat mensen die nieuw zijn in Nederland snel aan het werk gaan en dat ze hun baan voor langere tijd behouden. Dit is de reden dat ONA sinds 2015 een onderdeel is van het inburgeringsexamen. De overheid ziet ONA als een middel waarmee nieuwkomers sneller en makkelijker toegang krijgen tot werk. Dat heeft als gevolg dat er bij de beoordeling van ONA-examens streng wordt gekeken naar hoe actief en serieus de kandidaat zich heeft verdiept in de arbeidsmarkt en baanmogelijkheden.

Daarom benadrukken we dat de voorbereidende fase heel belangrijk is bij ONA. In deze fase ga je op zoek naar het antwoord op vragen zoals ‘Wie ben ik?’, ‘Wat kan ik?’ en ‘Hoe bereik ik mijn doel (als het om werk gaat)?’. Ook verzamelt je in deze periode bewijsdocumenten, zoals diploma’s, een diplomawaardering, een sollicitatiebrief en een cv.

ONA-cursus volgen

Een cursus volgen is een goede manier om jezelf voor te bereiden op het ONA-examen. In de cursus ga je samen met de docent en andere cursisten nadenken en praten over jouw gewenste beroep en de mogelijkheden op de Nederlandse arbeidsmarkt. Er is nog een belangrijk voordeel van het volgen van een ONA-cursus: als je minimaal 64 uur cursus hebt gevolgd, hoef je geen eindgesprek te voeren met DUO. Het is dan iets makkelijker om te slagen voor het ONA-examen. 

Lees meer over de voorbereiding op ONA >

Het portfolio

Om te bewijzen dat jij je actief en serieus hebt verdiept in de arbeidsmarkt en jouw werkmogelijkheden, moet je voor het ONA-examen een portfolio maken. Dit portfolio bestaat uit 8 resultaatkaarten en bewijsdocumenten die laten zien wat je hebt gedaan als voorbereiding. De resultaatkaarten zijn formulieren waarop je beschrijft wat jij hebt gevonden over jouw gewenste beroep, de Nederlandse arbeidsmarkt en jouw capaciteiten.

Download de resultaatkaarten op de website Inburgeren.nl >

De basis van het portfolio: jouw gewenste beroep

De vraag die de basis vormt voor jouw ONA-portfolio is: ‘Wat is jouw gewenste beroep?’. Dit lijkt een makkelijke vraag, maar het is belangrijk om hier goed over na te denken. Op pagina 4 van de toelichting Oriëntatie op de Nederlandse Arbeidsmarkt staat uitleg over hoe jij jouw gewenste beroep kiest. Soms komt je er in de loop van de tijd achter dat er geen vacatures zijn voor jouw gewenste beroep, of dat je eerst een opleiding moet volgen om dit beroep te kunnen doen. Het is in dat geval soms beter om een ander gewenst beroep te kiezen en opnieuw te beginnen.

Volgorde van resultaatkaarten

Wanneer je bezig bent met jouw oriëntatie gebruik je de resultaatkaarten om uit te zoeken wat voor werk jij zou willen en kunnen doen, en hoe je dat kunt bereiken. De resultaatkaarten zijn genummerd van 1 tot en met 8. Dit betekent niet dat je de kaarten in die volgorde moet lezen. Soms kan het zelfs beter werken om een andere volgorde te kiezen. Ad Bakker stelt in zijn boek Werken in Nederland de volgende volgorde voor:

• Resultaatkaart 1: Beroepenoriëntatie
• Resultaatkaart 6: Netwerk opbouwen
• Resultaatkaart 2: Realistisch beroepsbeeld
• Resultaatkaart 3: Je eigenschappen kennen
• Resultaatkaart 5: Beroepscompetenties
• Resultaatkaart 4: Beroepskansen
• Resultaatkaart 7: Werk vinden
• Resultaatkaart 8: Werkcultuur

Toelichting en woordenlijst

Om jou te helpen de resultaatkaarten op de juiste manier in te vullen, zijn een toelichting en een woordenlijst beschikbaar. In de toelichting wordt per resultaatkaart uitgelegd hoe je deze moet invullen. Op de woordenlijst staat de betekenis van woorden die je misschien niet kent. Je kunt de toelichting en de woordenlijst downloaden op de website Inburgeren.nl.

Invullen en opsturen

Wanneer je zeker weet dat je alle vragen van de resultaatkaarten kunt beantwoorden, kun je de kaarten definitief invullen. Doe dit bij voorkeur digitaal, via de website van Mijn Inburgering. Op deze website kun je de resultaatkaarten namelijk alleen opsturen als alle vragen zijn beantwoord. De kans is dan groter dat jouw portfolio wordt goedgekeurd. Als je de resultaatkaarten online opstuurt, moet je de bewijzen ook digitaal meesturen. Zorg er dus voor dat je van al jouw bewijzen een digitale versie hebt.

Wil je jouw portfolio toch liever per post opsturen? Dat kan ook. Download de resultaatkaarten via de website Inburgeren.nl onder het kopje ‘Portfolio per post versturen’.

Tip: bekijk de ‘Checklist ONA-portfolio’ voordat je jouw portfolio opstuurt. En maak kopieën van jouw resultaatkaarten en bewijzen.

Examen betalen

Het ONA-examen kost €40,-. Als je jouw portfolio digitaal opstuurt via de website van Mijn Inburgering moet je het examengeld via iDeal betalen. Als je jouw portfolio per post verstuurt krijg je een formulier thuisgestuurd waarin staat hoe je kunt betalen. DUO kijkt jouw portfolio na wanneer de betaling gelukt is.

Gesprek met DUO: alleen als je geen 64 uur cursus hebt gedaan

Als je minimaal 64 uur ONA-cursus hebt gevolgd of gaat volgen, hoef je alleen jouw porfolio op te sturen om ONA-examen te doen. Heb je geen cursus gedaan? Dan moet je een eindgesprek met DUO doen. Twee mensen van DUO stellen jou tijdens dit gesprek vragen over de resultaatkaarten die jij hebt ingevuld. Je kunt niet studeren voor dit gesprek, maar je kunt jezelf wel voorbereiden door jouw resultaatkaarten en bewijsdocumenten goed door te lezen voordat je naar het gesprek gaat. Dan kun je beter uitleggen waarom je bepaalde keuzes hebt gemaakt.

Je wordt niet beoordeeld op jouw taalniveau

Tijdens het eindgesprek mag je alleen Nederlands praten. Maar het is niet erg als je taalfouten maakt! DUO kijkt niet naar jouw Nederlands. Je hoeft de woorden uit de woordenlijst dus niet te gebruiken (maar het mag wel).

Als je niet (meteen) slaagt voor het ONA-examen

Het kan zijn dat jouw portfolio niet meteen wordt goedgekeurd. Dan moet je het portfolio verbeteren en opnieuw opsturen. Als je alleen het portfolio moet aanpassen, hoeft u niet opnieuw examengeld te betalen.

Het is niet altijd duidelijk waarom DUO een portfolio niet goedkeurt. Als je de ‘Checklist ONA-portfolio’ doorleest voordat je jouw portfolio opstuurt, is de kans groter dat deze wordt goedgekeurd. Ook als je het portfolio digitaal verstuurt, via de website van Mijn Inburgering, is de kans groter dat DUO het goedkeurt.

Het is ook mogelijk dat je niet slaagt voor het eindgesprek met DUO. In dat geval moet je jouw portfolio opnieuw inleveren en moet je het eindgesprek opnieuw doen. Je moet dan het examengeld opnieuw betalen.