De basis voor de NT2-docent

Wat moet een NT2-docent kunnen? Het Competentieprofiel

Wat maakt iemand een goede NT2-docent? Volgens de Beroepsvereniging van NT2-docenten (BVNT2) is de docent NT2 ‘in staat en bereid een krachtige leeromgeving te creëren voor niet-Nederlandstalige volwassenen en adolescenten’. Om dit te bereiken moet de docent over een set vaardigheden beschikken die beschreven worden in het Competentieprofiel Docent Nederlands als Tweede Taal (NT2), ontwikkeld door de BVNT2. 

Het Competentieprofiel bestaat uit drie onderdelen: 

• Vakinhoudelijke competenties, waaronder kennis van taalgebruik en -structuur, beginsituatie van cursisten kunnen vaststellen, begeleiden van het leerproces en evalueren van leergedrag en ontwikkeling.
• Algemene NT2-docentcompetenties, waaronder pedagogische competenties, organisatorische competenties, kunnen samenwerken met collega’s en kunnen reflecteren op de eigen professionele ontwikkeling.
• Specialistische NT2-docentcompetenties, waaronder alfabetisering, geïntegreerde trajecten begeleiden en inburgeringstrajecten begeleiden.

Het Competentieprofiel vormt de basis voor de opleidingen tot NT2-docent en voor het certificaat ‘Bekwaam NT2-docent’. Dit certificaat van de BVNT2 wordt verstrekt aan NT2-docenten die al ruime ervaring hebben en veel nascholing hebben gevolgd, maar geen officieel NT2-diploma hebben. NT2-docenten die wel een NT2-diploma hebben, kunnen met een aangepaste procedure ook het certificaat ‘Competent docent NT2’ bemachtigen.  

Lees meer over het Competentieprofiel en het certificaat ‘Bekwaam NT2-docent’ op de website van de BVNT2 >

Het Europees Referentiekader Talen (ERK) en taalniveaus

Om de beheersing van vreemde talen met elkaar te kunnen vergelijken is het Europees Referentiekader Talen (ERK) ontwikkeld. Het ERK onderscheidt zes taalniveaus, van beginner tot near-native: A1, A2, B1, B2, C1 en C2. Met deze niveaus kan de taalbeheersing van een cursist worden beschreven, voor de vijf deelvaardigheden lezen, luisteren, schrijven, spreken en gesprekken voeren. 

De ERK-niveaus spelen in veel aspecten van het NT2-onderwijs een rol. Bij het bepalen van het startniveau van cursisten, het selecteren van lesmateriaal en werkvormen en het afnemen van toetsen werk je met de ERK-niveaus. Daarnaast zijn de einddoelen van de NT2-examens, zoals het inburgeringsexamen en de Staatsexamens NT2, gebaseerd op de ERK-niveaus. 

Meer dan taal: inburgering en KNM

NT2-docenten werken onder meer als begeleider van inburgeringstrajecten. Deze trajecten zijn niet alleen gericht op taalontwikkeling, maar ook op het vergaren van kennis over de Nederlandse samenleving en de arbeidsmarkt. Inburgeraars moeten naast vier taalexamens ook het examen Kennis van de Nederlandse Maatschappij (KNM) afleggen. Dat vraagt van inburgeringsbegeleiders dat zij meer dan alleen taalonderwijs bieden. De BVNT2 beschrijft in het Competentieprofiel Docent NT2 wat er van de docent wordt verwacht: 

“[De docent] is in staat de onderdelen ‘kennis van de Nederlandse samenleving’ zoveel mogelijk te integreren in het taalonderwijs en hiervoor samen te werken met anderen. Waar nodig stemt hij af en werkt samen met andere betrokkenen, zoals de vrijwilliger die zorg draagt voor de buitenschoolse taalontwikkeling of de coach die verantwoordelijk is voor de praktijkcomponent en een re-integratieconsulent.”

Wil je meer weten over het KNM-examen? Klik hier om naar het kennisdossier KNM te gaan.